Flisacy z Ulanowa obchodzą dziś swoje święto

Choć Barbórka większości z nas kojarzy się przede wszystkim z górnikami, to w naszym regionie jest jeszcze jedna grupa, która od pokoleń z dumą celebruje święto św. Barbary. To flisacy z Ulanowa, strażnicy rzecznego dziedzictwa, jedynego w Polsce o tak silnych i żywych tradycjach, które przetrwały do współczesności.

Św. Barbara uznawana jest za patronkę wszystkich tych, którzy w swojej pracy narażeni są na niebezpieczeństwo. Dlatego wśród jej podopiecznych znajdują się nie tylko górnicy, ale także m.in. marynarze, żołnierze, artylerzyści oraz flisacy.
Dawny flis, spław drewna i towarów wielkimi tratwami, był zajęciem wyjątkowo ryzykownym. Flisacy przez wiele dni płynęli rzekami o silnych nurtach, pokonywali wiry, mielizny, ostre zakręty i zdradliwe płycizny. Nawet niewielki błąd mógł skończyć się katastrofą.

Nic dziwnego, że zawód ten otaczała szczególna opieka duchowa, a św. Barbara stała się patronką flisaków, strzegąc ich w drodze na Wiśle, Sanie czy Odrze.

Ulanów od wieków nazywany jest „Gniazdem flisackim”. To stąd wyruszały słynne ulanowskie komięgi, a bractwa flisackie działały tu nieprzerwanie od XVII wieku.
Dziś tradycja ta nadal jest żywa za sprawą Bractwa Flisackiego pw. św. Barbary, które na nowo zapoczątkowało powrót do tradycji. Odtwarza dawne zwyczaje, narzędzia, stroje, potrawy i tratwy, a ula­nowscy flisacy są ambasadorami dziedzictwa wodnego w całej Polsce i Europie.

W 2022 r. tradycje ulanowskich flisaków zostały wpisane na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, to wyróżnienie, które dodatkowo podkreśla ich wyjątkową wartość w podtrzymywaniu tradycji flisackiej.

Flisacy z Ulanowa są jedyną grupą w powiecie niżańskim, która w sposób uroczysty obchodzi Barbórkę. Co roku 4 grudnia spotykają się na wspólnej modlitwie, uczestniczą w mszy świętej w intencji flisaków i ich rodzin.

Tegoroczna uroczystość również zgromadziła przedstawicieli bractw flisackich z całej Polski oraz lokalnych i wojewódzkich samorządowców, to dowodzi, jak głęboko zakorzenione w regionie są tradycje ludzi rzeki.

Choć czasy wielkich spławów minęły, ulanowscy flisacy nadal pielęgnują swoje zwyczaje, organizują spływy, warsztaty, krajowe spotkania i przypominają, że historie zapisane na Sanie i Wiśle są dziedzictwem, o które warto dbać.

Barbórka obchodzona w Ulanowie to nie tylko święto patronki, to symbol pamięci o ciężkiej pracy przodków, to hołd dla tradycji.