Epilepsja jest chorobą neurologiczną, na którą cierpi w Polsce ok. 1 % społeczeństwa. Jednym z jej objawów są napady padaczkowe, charakteryzujące się gwałtownymi, niekontrolowanymi drgawkami. Jakie są przyczyny i objawy padaczki? Jak przebiega leczenie epilepsji?

Epilepsją nazywana jest też w Polsce Padaczka. Epilepsja zawsze była uważana za schorzenie tajemnicze. Ponieważ do dziś trudno jest ją prawidłowo zdiagnozować, a leczenie nie zawsze bywa skuteczne - padaczka budzi niepokój chorych i ich otoczenia.

Napady padaczkowe wywołane są gwałtownymi wyładowaniami bioelektrycznymi w mózgu i powodują jego chwilową dysfunkcję. Cierpi na nią 1% społeczeństwa w naszym kraju, czyli ok. 400 000 osób. Nie każda z tych osób doświadcza ataków epilepsji, jednak prawdopodobieństwo, że w naszej obecności zdarzy się atak padaczki, jest duże. Stąd bardzo istotna jest znajomość zasad pierwszej pomocy, tym bardziej, że w świadomości społecznej funkcjonuje wiele nieprawdziwych informacji odnośnie tego, jak w prawidłowy sposób pomóc osobie w czasie ataku drgawek.

Rodzaje napadów padaczki

To może wywołać napad padaczki

Epilepsja może się ujawnić w każdym wieku, ale najczęściej rozpoczyna się przed 20. rokiem życia. W jednakowym stopniu dotyczy obu płci. Niestety, przyczynę padaczki udaje się ustalić u niespełna połowy chorych. Może ona być np. wynikiem uszkodzenia mózgu jeszcze w okresie życia płodowego lub w czasie nieprawidłowego porodu czy tuż po nim. Padaczka bywa też skutkiem niektórych chorób (np. zapalenia mózgu, guzów mózgu czy chorób naczyniowych), schorzeń uwarunkowanych genetycznie, ale również urazów głowy przebiegających z utratą przytomności (np. po wypadku drogowym). Bardzo często przyczyną padaczki jest nadużywanie alkoholu. We wszystkich tych przypadkach występują zmiany strukturalne w mózgu, tzn. uszkodzenia jego tkanki, i tam właśnie tworzą się ogniska padaczkorodne. Gdy nie udaje się dojść przyczyny choroby, fachowcy mówią o tzw. idiopatycznej postaci padaczki.Chorzy na padaczkę mogą mieć świadomość tego że wystąpi atak. Wyczuwają tzw. „aurę” - mogą to być dziwne zapachy, kolory, dźwięki. Zazwyczaj informują wtedy otoczenie o tym fakcie i proszą o pomoc, lub też przygotowują sięsami. W większości przypadków jednak wystąpienie napadu padaczkowego trudno jest przewidzieć. Wiadomo jednak, że napady mogą być prowokowane np. przez:

• przemęczenie, a zwłaszcza brak snu
• silny stres, emocje
• duży wysiłek fizyczny (umiarkowany działa korzystnie)
• picie alkoholu l zażywanie narkotyków
• błyski świetlne
• wahania hormonalne u kobiet (ataki częstsze są np. przed miesiączką)

1. Należy usunąć wszelkie przedmioty, które mogą być niebezpieczne dla chorego (np. okulary czy przedmioty znajdujące się obok głowy),
2. Priorytetem w czasie ataku jest ochrona głowy i kręgosłupa przed urazami,
3. Po ataku należy ułożyć chorego w pozycji bezpiecznej i kontrolować oddech.
4. W czasie ataku i po jego ustąpieniu należy zapewnić choremu komfort, być przy nim i wspierać go. Atak kosztuje mnóstwo energii, ponadto po ustąpieniu drgawek pojawiają się przejściowe zaburzenia logicznego myślenia.
5. Zadzwoń po pogotowie ratunkowe, jeśli:
   • nie znasz osoby, która doznała w Twojej obecności ataku drgawek.
   • po ustąpieniu drgawek osoba nie odzyskała świadomości przez dłużej niż 3 minuty
   • atak trwał bardzo długo lub było kilka ataków w przeciągu krótkiego czasu
   • Atak doprowadził do poważnego urazu.

1. Powstrzymywać na siłę drgawek i krępować ruchów, gdyż można w ten sposób doprowadzić do urazu.
2. Wkładać przedmiotów pod głowę, gdyż zmniejsza to drożność dróg oddechowych.
3. Otwierać na siłę zaciśniętych szczęk.
4. Robić sztucznego oddychania oraz podawać płynów.

Jak to czuje osoba chora

Odmian padaczki jest blisko 70 i jej ataki przebiegają różnie, niektórzy epileptycy wysyłają zestaw sygnałów zwiastujących atak, ale niekiedy napad pojawia się niezapowiedzianie. Chory najpierw czuje, że mózg puchnie, rozpycha czaszkę. Potem przychodzi sen, trwa zaledwie kilka sekund, a kiedy mija, chory leży na ziemi z zamkniętymi oczami, wiotki, zupełnie bezsilny. Ciało odłącza się od mózgu, który pracuje na pełnych obrotach, ale nie wysyła sygnałów do rąk, nóg. Słyszy głosy, docierają do niego zapachy, dźwięki, mimo to nic nie może zrobić.Wszystko wraca do normy po dziesięciu minutach. Wtedy choroba odchodzi, a my możemy wreszcie otworzyć oczy, uruchomić to, co do tej pory stawiało opór.Jeśli występuje u osoby, która do tej pory nie miała epilepsji – może wówczas skutkiem poważnych urazów głowy (np. po wypadku) lub rozwijającej się choroby mózgu (np. nowotworu, zapalenia mózgu, naczyniowego udaru).

Jak widać, pomoc poszkodowanemu w sytuacji ataku epilepsji jest dosyć prosta. Pamiętajmy jednak, że tylko praktyka czyni mistrza. Wiele organizacji i fundacji organizuje darmowe szkolenia i kursy z pierwszej pomocy. Warto z nich skorzystać i nauczyć się ratować życie - dla bezpieczeństwa Twoich najbliższych!

W przypadku pytań o udzielaniu pierwszej pomocy lub organizacji szkoleń można się kontaktować z niżańskimi ratownikami medycznymi pod numerem tel. 697 371403

Numery alarmowe 999 oraz 112 – Dyspozytor pogotowia zawsze udzieli instrukcji, co robić i pozostanie na łączności do przyjazdu karetki pogotowia.

Zachęcamy również do wzięcia udziału w ankiecie nt. udzielania pierwszej pomocy ->Ankieta<-

Materiał został opracowany we współpracy z Ratownictwem Medycznym w Nisku Ratownikami Medycznymi szpitala powiatowego w Nisku. Materiał wideo udostępniła platforma szkoleniowa www.szkolenia-bhp24.pl