W ubiegłym tygodniu Powiat Niżański, w towarzystwie radnych powiatowych, dyrekcji szkoły oraz przedstawicieli samorządu uczniowskiego, podpisał umowę na budowę nowej hali sportowej przy Zespole Szkół w Rudniku nad Sanem. Władze powiatu pochwaliły się tym w mediach społecznościowych, oznaczając przy tym Urząd Gminy i Miasta Rudnik nad Sanem. Jednak – jak zauważył nasz czytelnik – przedstawicieli wspomnianej gminy zabrakło wśród uczestników uroczystości. Zapytaliśmy więc starostę niżańskiego o tę sytuację. Ten zamiast udzielić odpowiedzi, postawił warunki, których niespełnienie ma skutkować odmową udzielenia informacji.
Czy urzędnik może stawiać warunki dziennikarzowi przed udzieleniem odpowiedzi na pytania prasowe? Jest to sytuacja bez precedensu w niżańskim samorządzie. Zazwyczaj jeśli nie chceli udzielać odpowiedzi, to jej nie udzielają w ogóle. Okazuje się, prawo prasowe jednoznacznie określa obowiązki organów władzy publicznej w tym zakresie.
Prawo prasowe i obowiązek udzielania informacji.
Zgodnie z ustawą z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, organy administracji publicznej są zobowiązane do udzielania informacji prasie.
Odmowa udzielenia informacji bez spełnienia określonych przez urzędnika wymagań może być nie tylko naruszeniem Prawa prasowego, ale także ustawy o dostępie do informacji publicznej. Urzędnicy nie mogą wybiórczo traktować obywateli w tym dziennikarzy, ani ograniczać dostępu do informacji, jeśli ta nie podlega ustawowym ograniczeniom (np. ochrona danych osobowych czy tajemnica państwowa).
W praktyce oznacza to, że starosta nie powinien żądać spełnienia dodatkowych warunków, jeśli dziennikarz zwraca się o informację dotyczącą działań publicznych. Od takiego działania do próby ograniczania wolności prasy, tłumienia krytyki prasowej oraz naruszenia prawa obywateli do informacji już krótka droga.
Sprawa, która miała być prostym pytaniem o obecność przedstawicieli gminy na wydarzeniu istotnym z punktu widzenia mieszkańców Rudnika, ujawniła brak otwartej i rzeczowej komunikacji ze strony Starostwa Powiatowego w Nisku. Zamiast jasnej odpowiedzi, mieszkańcy spotkali się z biurokratycznymi unikami i niechęcią do udzielenia informacji.
Obywatele mają prawo oczekiwać przejrzystości, rzetelności i otwartości od swoich przedstawicieli samorządowych. Władza lokalna powinna działać w interesie mieszkańców, a nie unikać odpowiedzi na proste pytania. Tego rodzaju postawa może pogłębić dystans między urzędnikami a społecznością, której powinni służyć.