Odsłonięto mural mjr Mireckiej-Loryś

Maria Eleonora Mirecka-Loryś, ps. Marta (ur. 7 lutego 1916 w Ulanowie, zm. 29 maja 2022 w Warszawie) – Po wybuchu wojny zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Wiosną 1940 została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego Okręgu Rzeszowskiego. Została także działaczką Związku Akademickiego „Młodzież Wszechpolska” oraz podziemia narodowego, członkini Narodowej Organizacji Wojskowej, Komendantka Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, członkini ZG Związku Polek w Ameryce oraz dyrektor Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej.

Za zasługi dla kraju była wielokrotnie odznaczana m.in. srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem AK, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Ostatnim pośmiertnym upamiętnieniem jest stworzenie muralu z jej podobizną z lat 50. XX wieku.

Mural został wykonany we współpracy samorządu województwa podkarpackiego ze Spółdzielnią Budownictwa Mieszkaniowego w Stalowej Woli, do której należy blok, a także z Urzędem Gminy i Miasta Nisko oraz starostwem powiatowym w Nisku. Inicjatywę wsparł rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Grafika została zaprojektowana przez Magdalenę Kaczanowską, a jego wykonaniem zajęła się warszawska grupa muralowa Good Looking Studio.

Czas i miejsce jego powstania nie jest przypadkowe. Mural powstał w Nisku, w mieście, gdzie młoda Maria dorastała i z którego rozpoczęła swą bohaterską drogę walki o wolną i niepodległą Polskę. Malowidło ukończono w przededniu pierwszej rocznicy jej śmierci. Zdobi ścianę bloku 8A przy ul. Tysiąclecia i jest wyeksponowane na ruchliwą ulicę, którą dziennie przemierza tysiące osób.

Mural dla niektórych może być tylko ozdobą miasta, czy lokalną atrakcją, ale dla większości powinien być przede wszystkim pomnikiem, który pozwoli nam i przyszłym pokoleniom kształtować i utrwalać wiedzę historyczną, dotyczącą Polski i regionu. Może nawet nauczyciele historii niżańskich szkół skorzystają z okazji, aby przy muralu organizować plenerowe zajęcia.

Idea szaty graficznej nawiązuje do zaszczytnego przydomku „Przemytniczki Bożej”, który Maria Mirecka-Loryś otrzymała za wieloletnią i ryzykowną pomoc Polakom mieszkającym wówczas w ZSRR. 

Wczorajsze uroczyste odsłonięcie muralu odbyło się o godz. 13.30. Na którym pojawili się przedstawiciele władz lokalnych oraz wojewódzkich, służb mundurowych. Wydarzenie poprzedziła msza św. w Sanktuarium pw. św. Józefa Opiekuna Rodzin w intencji bohaterki. Po uroczystości, o godz. 15:00, odbyło się spotkanie wspomnieniowe w Niżańskim Centrum Kultury „Sokół”. Które uświetnił występ Zespołu Pieśni i Tańca Racławice.

Przedsięwzięcie zostało sfinansowane z budżetu województwa podkarpackiego w ramach własnego projektu „Przestrzeń Dziedzictwa”